Kò sẹ́ni tó gbàgbé bó ṣe rí lára rẹ̀ nígbà tí wọ́n ra ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ àkọ́kọ́ tàbí nígbà tí wọ́n ra ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ wọn níkẹyìn. Ó ṣeni láàánú fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn míràn, wọ́n fi ìdùnnú kíkorò sílẹ̀ lẹ́nu wọn, lẹ́yìn tí wọ́n mọ̀ pé àwọn ẹlẹ́tàn yòókù ni wọ́n ti gbá àwọn. Ifẹ si ọkọ ayọkẹlẹ jẹ ifaramo owo pataki ati pe o jẹ ilana ti ko yẹ ki o yara. Idaabobo ti o dara julọ lodi si ete itanjẹ jẹ onibara alaye. Nipa gbigba ijabọ ọkọ ayọkẹlẹ ti o wa titi di oni, awọn olura ti o ni agbara le ṣayẹwo-ṣayẹwo gbogbo alaye ti o pese nipasẹ olutaja. Alaye naa tun le ṣe iranlọwọ fun ẹniti o ra ra ni wiwo adehun ifura kan ati yago fun jibibu si awọn ẹlẹtan ọkọ.
Eyi ni diẹ ninu awọn imọran lati ṣe iranlọwọ fun ọ lati yago fun gbigbe nigbati o ra ọkọ ayọkẹlẹ kan ni Kenya.
1. Ṣọra fun awọn ipolowo ọkọ ayọkẹlẹ iro
Awọn ọdaràn gbe awọn ipolowo fun awọn ọkọ ayọkẹlẹ iro lori ayelujara ni awọn idiyele ẹdinwo nla lati fa awọn oluraja ode fun idunadura nla kan. Ni ọjọ-ori oni-nọmba yii, awọn ara Kenya lo akoonu ori ayelujara fun ohun gbogbo lati ṣe afiwe awọn idiyele si ṣiṣe iwadii ijinle diẹ sii, ni pataki nigbati o ba de awọn adehun inawo igba pipẹ bii rira ọkọ ayọkẹlẹ kan.
Awọn ipolowo ọkọ ayọkẹlẹ iro ni o fafa ati nigbagbogbo pẹlu awọn fọto lati baamu apejuwe ọkọ pẹlu awọn alaye olubasọrọ ti ohun ti a pe ni olutaja. Awọn ẹlẹtan dabi ẹni ti o ntaa ojulowo nipa ṣiṣetan lati pese alaye ni afikun papọ pẹlu alaye idaniloju fun ẹdinwo nla naa. Awọn ọdaràn lẹhinna titẹ awọn olura sinu ṣiṣe idogo ni iyara tabi isanwo ni kikun lati ni aabo ọkọ naa.
Ni kete ti isanwo ba ti san, scammer parẹ, ati ẹniti o ra ra ti wa ni osi laisi ọkọ ati owo ti wọn ti ni lile. O ṣe pataki ki awọn alabara ṣe iṣọra pupọ nigbati o ba n ṣe ajọṣepọ pẹlu awọn eniyan ti a ko mọ lori ayelujara ati lo ọna eyikeyi ti o wa ni didasilẹ wọn lati rii daju awọn alaye ti eniti o ta ọja naa ati pe o ta ọkọ naa. Ọpọlọpọ awọn imọran miiran ti awọn olura yẹ ki o ranti lati wa ni ailewu:
- Profaili olutaja bi o ti ṣee ṣe ṣaaju ṣiṣe pẹlu wọn. Ti awọn orukọ kanna ati awọn fọto ba han lori awọn iru ẹrọ pupọ, o dara julọ lati duro kuro.
- Ṣọra fun awọn ọkọ ti wọn n ta fun ọna ti o wa ni isalẹ iye ọja fun awọn ṣiṣe ati awọn awoṣe ti o jọra. Ti o ba dun ju lati jẹ otitọ, o maa n jẹ.
- Titari si ṣiṣe isanwo lẹsẹkẹsẹ jẹ asia pupa ti o ko yẹ ki o foju parẹ. Ranti pe o ni ẹtọ lati rin kuro ti o ba ni itara tabi aidaniloju nipa ọkọ kan.
- Gbero lati lọ nipasẹ oniṣowo ti o gbẹkẹle. Onisowo olokiki kan nfunni ni ifọkanbalẹ bi awọn ile-iṣẹ ṣe jiyin ni awọn ofin ti awọn ilana.
- Ti o ba fura jegudujera, tabi ti ẹnikan ba n gbiyanju lati ni iraye si laigba aṣẹ si alaye ile-ifowopamọ ti ara ẹni, kan si banki rẹ ati ago ọlọpa to sunmọ ni kete bi o ti ṣee.
2. Wa imọran ẹlẹrọ ti o gbẹkẹle
Mu mekaniki ti o ni igbẹkẹle pẹlu iriri ninu awoṣe ọkọ ayọkẹlẹ kan pato lati wo, ṣayẹwo ati idanwo-ọna ọkọ lati jẹrisi pe o dun ni ẹrọ, lati ṣe iranlọwọ tọka eyikeyi awọn ọran bii awọn aṣiṣe ẹrọ ati lati ṣe iranlọwọ fun ọ ninu ilana idunadura naa. Sọ fun mekaniki lati ya akọsilẹ opolo ti ipo naa, awọn ẹya ati awọn ẹya ẹrọ ti ọkọ bi wọn ṣe wa ni ọjọ yẹn.
3. Awọn wiwa pataki lati ṣe
Eyi ni awọn iwadii pataki ti o gbọdọ ṣaaju ki o to tẹsiwaju lati ṣe idunadura naa.
a. wiwa NTSA (ebute TIMS)
Ṣe wiwa lori nini ọkọ ayọkẹlẹ ọkọ ayọkẹlẹ ati iforukọsilẹ lori NTSA portal lilo ifojusọna ọkọ ká ìforúkọsílẹ nọmba (nọmba awo). Eyi yoo ṣe iranlọwọ lati pinnu:
- Tani eni ti o forukọsilẹ ti ọkọ naa jẹ; nọmba VIN (tabi nọmba ẹnjini); nọmba engine; iru ọkọ (iyẹn, awoṣe, iru (keke ibudo, saloon, lorry), awọ, agbara engine ati bẹbẹ lọ).
- Boya awọn oniwun ọkọ ayọkẹlẹ miiran wa bi banki kan, ile-iṣẹ iṣuna-owo micro tabi onigbese miiran gẹgẹbi oniṣowo ọkọ ayọkẹlẹ.
Nigba miiran, o le jẹ oniwun tabi oniwun miiran ti a ṣe akojọ lori iwe-ipamọ gẹgẹbi:
- Ile-ifowopamosi kan, ile-iṣẹ inawo tabi olutaja mọto, eyiti yoo tumọ si pe awin kan wa tabi gbese kan ti o ni ifipamo nipasẹ ọkọ. Beere fun oniwun / olutaja ọkọ lati fi idiyele naa silẹ lori iwe akọọlẹ nipa gbigba banki, ile-iṣẹ inawo tabi olutaja mọto lati kọwe si NTSA ni sisọ pe awin tabi gbese naa ti san (ti o ba ni) ati lati beere idiyele lati jẹ silẹ / kuro. Oniwun yoo san awọn idiyele idasilẹ, fi iwe akọọlẹ atilẹba wọn silẹ pẹlu awọn orukọ awọn oniwun; ati NTSA yoo fun iwe-iwọle atilẹba tuntun kan pẹlu awọn orukọ ti olutaja nikan.
- Eniyan ti o ku (ọrọ ofin fun “eniyan ti o ti kọja”). Ni iru ọran bẹ, o yẹ ki o beere lọwọ eniti o ta ọja naa lati ṣafihan ẹda ti Awọn lẹta ti Isakoso ti a fọwọsi tabi fifunni ti Probate ti awọn ile-ẹjọ ti gbejade si ọfiisi NTSA papọ pẹlu iwe akọọlẹ atilẹba, NTSA yoo lẹhinna ni imọran lori awọn igbesẹ atẹle ati nikẹhin dẹrọ gbigbe naa. ti ọkọ naa si olutọju / alaṣẹ ti ohun-ini ti oloogbe ti ile-ẹjọ ti fi idi rẹ mulẹ ati ẹniti yoo gbe ọkọ naa si ọ tabi NTSA yoo gbe ọkọ naa lọ taara si ọ ki o si fun ọ ni iwe-ipamọ atilẹba titun ni awọn orukọ rẹ.
Ma ṣe gbiyanju lati ra ọkọ kan pẹlu iwe-ipamọ ti o nfihan oniwun miiran gẹgẹbi banki, ile-iṣẹ inawo, olutaja mọto tabi eniyan ti o ku. O le gba pada nipasẹ banki, ile-iṣẹ inawo tabi olutaja mọto tabi gbigbe nija ni ile-ẹjọ nipasẹ igbẹkẹle ti ẹni ti o ku gẹgẹbi ọkan ninu awọn ọmọ wọn tabi iyawo.
b. Ṣiṣawari Iforukọsilẹ Alagbera (eCitizen portal)
Ṣe wiwa lori Iforukọsilẹ Iforukọsilẹ (MPSR) labẹ Iṣẹ Iforukọsilẹ Iṣowo (ẹka kan ti Ọfiisi Attorney General) lori akọọlẹ rẹ lori ọna abawọle eCitizen, nipa titẹ si “Ibeere Wa” ki o yan “Awọn ibeere wiwa” lẹhinna “Idamọ Oluranlọwọ” nibi ti o ti fi awọn eni / eniti o orukọ ati orilẹ-ID / Passport nọmba tabi "Motor ọkọ ẹnjini Number" ibi ti o ti fi VIN Number ti awọn ọkọ. Iforukọsilẹ Iforukọsilẹ ṣe atokọ awọn ohun-ini gbigbe pẹlu awọn ọkọ ayọkẹlẹ eyiti o ti lo bi aabo lati ni aabo awọn awin ti o funni nipasẹ awọn eniyan kọọkan, awọn banki, awọn ile-iṣẹ inawo gẹgẹbi awọn ile-iṣẹ microfinance, awọn saccos, awọn ile-iṣẹ kirẹditi ati awọn olutaja mọto.
c. wiwa KEBS
Ṣe wiwa kan lori oju-ọna ijerisi maileji Ajọ ti Ajọ Awọn Iṣeduro Kenya (KEBS) ni lilo Nọmba Chassis ti ọkọ ayọkẹlẹ ti ifojusọna (Nọmba VIN) lati pinnu boya o ti jẹ fọwọkan odometer lati dinku maileji ọkọ gangan. O tun le fi ifọrọranṣẹ ranṣẹ si 20023 gẹgẹbi atẹle: CH#Chassis Number. Gba Nọmba Chassis lati iwe wiwa NTSA ti o ti gba tẹlẹ.
d. KRA Customs Ojuse àwárí
Ṣe wiwa Ojuse Awọn kọsitọmu KRA lati rii daju boya iṣẹ agbewọle jẹ isanwo nipasẹ ẹniti o ta ọja naa. Beere lọwọ eniti o ta ọja naa boya wọn ni gbogbo (tabi eyikeyi) ti awọn iwe aṣẹ wọnyi, QISJ (ti a fiweranṣẹ nipasẹ KEBS), Fọọmu Ikede Ijabọ (IDF), F147 ati isokuso Isanwo, Iwe-ẹri Ijaja okeere, Fọọmu Titẹwọle Ojuse ati isokuso isanwo, iwe-owo CFS, Gbigba ati Tu silẹ ibere, ati Bill of Lading; Paapa ti wọn ba jẹ oniwun ọkọ akọkọ tabi ti olutaja naa jẹ oniṣowo ọkọ ayọkẹlẹ. Jẹrisi boya ẹrọ ti a ti rọpo nipasẹ ẹniti o ta ọja naa, ati pe ti o ba jẹ bẹ, beere boya awọn iwe gbigbe wọle wa bi Fọọmu IDF fun ẹrọ naa, ti o ba ti gbe wọle; tabi awọn owo tita, ti o ba ti ra engine tibile.
4. Ṣaaju ki o to pade ẹniti o ra
Gba lati ọdọ agbẹjọro kan Adehun Titaja Ọkọ mọto tabi wa eyi ti o yẹ, ori ayelujara tabi lati ẹnu-ọna ofin kan, tun ṣe lẹhinna tẹ sita. Ṣii akọọlẹ kan pẹlu ọna abawọle NTSA TIMS ki o jẹrisi pe oniwun naa ni akọọlẹ kan lori ọna abawọle NTSA TIMS. Gba awọn alaye banki eni. Gbe Adehun Titaja Ọkọ Mọto, Ṣiṣawari Ọkọ NTSA TIMS ati Ṣayẹwo Awọn oṣiṣẹ Banki ti a fa ni ojurere ti oniwun pẹlu iye rira ti a gba.
Yago fun iṣowo ni owo nigbati o ba pade oniwun / olutaja. Nigbagbogbo lo Awọn sọwedowo Banki. Wọn dara bi owo ṣugbọn ni iṣọra aabo ti jijẹ wiwa kakiri, rọrun ati ailewu lati gbe ati ni lati ni banki. Ni iṣẹlẹ ti olutaja naa ta ku lori owo, beere pe ki wọn pade rẹ ni gbọngan ile-ifowopamọ ti banki rẹ ki o tu awọn owo naa silẹ fun wọn ni gbongan, kii ṣe ni ita, ati lẹhin ipari gbigbe ati pe o fun wọn ni iwe akọọlẹ atilẹba naa.
Ṣaaju ki o to ipade, beere lọwọ ẹni ti o ni ọkọ lati wa pẹlu ọkọ (ti o ba jẹ ọna ti o yẹ) si ibi ipade, ti ko ba jẹ bẹ, ṣeto fun ọkọ ayọkẹlẹ kan ti o ni ibusun ti o ni ibusun lati lọ si agbegbe ti ọkọ naa wa ki o si gbe e soke, iyẹn ni, ṣaaju ki o to pinya pẹlu Ṣayẹwo Awọn Banki rẹ. O le gba conned ni kan seju ti ẹya oju. Jije paranoid kekere, nigbagbogbo ṣe iranlọwọ.
Yẹra fun sisanwo fun eniti o ta ọja ati lẹhinna gbigba ọkọ naa nigbamii, paapaa ti olutaja jẹ ọrẹ. Ọkọ ayọkẹlẹ le kopa ninu ijamba, ji tabi bajẹ laarin akoko sisanwo ati gbigba. Sanwo nikan nigbati o ba le rii ọkọ ati awọn bọtini. Paapaa, ṣaaju ipade, beere lọwọ oniwun lati gbe atilẹba wọn ati awọn ẹda ti ID Orilẹ-ede wọn tabi Iwe irinna ati Iwe-ẹri PIN.
Beere fun iwe akọọlẹ atilẹba lati mu wa si ipade. Maṣe gbagbe lati beere lọwọ oniwun lati gbe QISJ, IDF, F147 ati isokuso isanwo, Iwe-ẹri okeere, Fọọmu Titẹsi Ojuse ati isokuso isanwo, risiti CFS, Gbigba ati aṣẹ itusilẹ, ati Bill of Lading (ti iwọnyi ba waye, ati pe o wa) ; ati nibiti a ti rọpo engine naa, lati gbe IDF fun awọn ẹrọ ti a ko wọle, tabi awọn owo-owo tita fun awọn ẹrọ ti o ra ni agbegbe.
5. Lori awọn idunadura ọjọ
Ṣe apejọ naa ni aaye gbangba gẹgẹbi ile-iṣẹ ofin, ile itaja, ile ounjẹ, awọn ọfiisi NTSA, banki kan ati bẹbẹ lọ, nibiti awọn ọmọ ẹgbẹ ti gbangba ati/tabi awọn oṣiṣẹ aabo wa nipa, ati intanẹẹti. Jẹ ki ẹlẹrọ ti o gbẹkẹle ba ọ lọ si ipade bi ọrẹ tabi ibatan ti o gbẹkẹle fun awọn idi aabo. Mekaniki naa yoo ṣe ayẹwo ayẹwo ikẹhin lori ọkọ lati jẹrisi pe ọkọ wa ni ipo kanna ti o jẹ nigbati iwọ ati rẹ ṣe ayẹwo ati idanwo ni opopona (batiri ọkọ, redio, kẹkẹ apoju, jack, wrench kẹkẹ ati awọn ẹya miiran ati awọn ẹya ẹrọ si tun wa nibẹ ati pe ko si titun dents, dojuijako tabi scratches, ati be be lo).
Nikẹhin, rii daju pe o ni owo ninu akọọlẹ M-Pesa rẹ fun isanwo ti awọn idiyele gbigbe ọkọ ayọkẹlẹ eyiti o da lori iru ọkọ bii saloon, ọkọ ayọkẹlẹ, ati bẹbẹ lọ ati agbara ẹrọ (cc). Rii daju pe o ni iwọle si intanẹẹti fun awọn idi ti iwọle si ọna abawọle NTSA TIMS gbigbe ọkọ lati akọọlẹ NTSA TIMS oniwun si akọọlẹ NTSA TIMS rẹ. Jẹrisi ati ṣayẹwo lẹẹmeji pe:
- Nọmba engine (ti a npe ni Nọmba Idanimọ Ọkọ "VIN") lori ọkọ naa baamu ọkan ti o wa lori NTSA TIMS Search ati iwe akọọlẹ atilẹba; ti ko ba ṣe bẹ, lẹhinna ọkọ naa boya ji, tabi ojuse ko san ati pe o ti fun ni iforukọsilẹ ti ọkọ miiran ti a fọ tabi kọ silẹ.
- Iwe akọọlẹ atilẹba jẹ ojulowo kii ṣe ayederu.
- Awọn orukọ ti o wa lori iwe akọọlẹ atilẹba ti oniwun baamu awọn orukọ ti o wa lori ọna abawọle NTSA TIMS.
- Nọmba ID tabi Nọmba Iwe irinna ati Nọmba PIN ti o wa lori akọọlẹ TIMS ti oniwun baamu awọn ti o wa lori ID Orilẹ-ede atilẹba wọn tabi Iwe irinna ati Iwe-ẹri PIN.
- Ko si oniwun miiran ti a ṣe akojọ lori iwe akọọlẹ tabi ọna abawọle TIMS gẹgẹbi banki, ile-iṣẹ inawo tabi olutaja mọto ati bẹbẹ lọ ati pe ti o ba wa, fagile idunadura naa titi ti oniwun miiran fi gba si tita ati gba lati gbe ọkọ naa papọ pẹlu onilu si o.
Awọn ẹgbẹ mejeeji, iyẹn ni, olutaja ati olura yoo fọwọsi awọn alaye ti o yẹ lori awọn akọọlẹ TIMS wọn nibiti olutaja n gbe ati olura gba gbigbe naa. Ẹniti o ta ọja naa yoo fowo si Adehun Titaja Ọkọ ayọkẹlẹ, fifun iwe-ipamọ atilẹba, awọn bọtini ọkọ ayọkẹlẹ ati olura yoo fun Ṣayẹwo Awọn Banki. Tun beere fun risiti ati/tabi iwe-ẹri (ti o ba wa).
6. Lẹhin rira
Ti ẹrọ naa ba ti yipada, ṣeto pẹlu ẹniti o ta ọja naa lati ba ọ lọ si Olukọni Traffic Nairobi Ngong Road, lẹgbẹẹ Ile-iwosan Kenyatta tabi ibudo opopona ti o sunmọ julọ tabi agọ ọlọpa fun ọlọpa lati fowo si iwe IDF engine ti o rọpo tabi iwe-ẹri rira. Ti o da lori iru ọkọ, o le iwe lori ayelujara lori ọna abawọle NTSA TIMS fun ayewo ọkọ ayọkẹlẹ nipasẹ Ẹka Ṣiṣayẹwo Ọkọ ayọkẹlẹ NTSA ni Agbegbe Iṣẹ, Nairobi tabi Ẹka Ayewo agbegbe ti o sunmọ julọ.
Tẹle NTSA ni ọsẹ meji lẹhin gbigbe, lati gba iwe akọọlẹ tuntun rẹ ni orukọ rẹ. Akiyesi lati gbe ID atilẹba rẹ tabi Iwe irinna ati iwe akọọlẹ atilẹba ni orukọ oniwun/eniti tẹlẹ. Nikẹhin, maṣe san owo ifaramo eyikeyi tabi iye eyikeyi lati jẹ ki olutaja kan mu ọkọ ayọkẹlẹ wa fun ọ fun wiwo tabi fun epo tabi isanwo ilosiwaju eyikeyi. Ko si iye ni a kekere iye. Jẹ ọlọgbọn ki o gba akoko rẹ ati aisimi ti o yẹ. Ju gbogbo rẹ lọ, tẹle imọran wa loke si lẹta naa. Jẹ paranoid kekere kan.