Edson Arantes do Nascimento, e lauiloa i lona igoa ole igoa Pelé, o se tagata taʻaloga faʻapolofesa Pasila na taʻalo i luma. Fa'atatauina o se tasi o tagata ta'alo sili i taimi uma ma fa'aigoaina "le sili" e le FIFA, o ia o se tasi o ta'aloga sili ona manuia ma ta'uta'ua o le 20th seneturi. I le 1999, na faaigoa ai o ia o le Athlete of the Century e le International Olympic Committee.
I le 2000, na palotaina ai Pelé i le World Player of the Century e le International Federation of Football History & Statistics (IFFHS) ma o se tasi o le au manumalo soofaatasi e lua o le FIFA Player of the Century. O ana sini e 1,279 i taaloga e 1,363, lea e aofia ai faauoga, ua lauiloa o le Guinness World Record. Na amata ona taalo Pelé mo Santos i le 15 tausaga ma le au a Pasila i le 16. I le taimi o lana galuega faavaomalo, na manumalo ai o ia i le tolu FIFA World Cup: 1958, 1962 ma le 1970, na o le pau lea o le tagata taalo na te faia.
Na faaigoa o ia O Rei (Le Tupu) ina ua maeʻa le taamilosaga 1958. O Pelé o le sikoa sikoa pito i luga mo Pasila ma 77 sini i 92 taaloga. I le tulaga kalapu, o ia o Santos i taimi uma sikoa sikoa ma 643 sini i 659 taaloga. I se vaitau auro mo Santos, na ia taitaia le kalapu i le 1962 ma le 1963 Copa Libertadores, ma le 1962 ma le 1963 Intercontinental Cup.
Fa'afetai i le fa'afeso'ota'iina o le fasifuaitau "Le Ta'aloga Matagofie" ma le soka, o le "ta'aloga fa'aeletise ma le fiafia o Pelé mo sini mata'ina" na avea ai o ia ma fetu i le lalolagi atoa, ma o ana 'au na taamilo fa'ava-o-malo e fa'aoga atoatoa lona ta'uta'ua. I le taimi o ana taʻaloga taʻaloga, o Pelé sa i ai mo se vaitaimi o le tagata taʻalo sili ona totogi i le lalolagi. Ina ua uma ona litaea i le 1977, o Pelé o se amepasa i le lalolagi atoa mo le soka ma faia le tele o galuega faatino ma pisinisi. I le 2010, na faaigoa ai o ia o le peresitene mamalu o le New York Cosmos.
I le averesi toetoe lava o le sikoa i le taʻaloga i lana galuega atoa, sa poto Pelé i le ta o le polo i vae e lua e faʻaopoopo i le faʻamoemoeina o gaioiga a ana fili i luga o le malae. E ui o le tele lava o se tagata ta, e mafai foi ona ia pa'u loloto ma faia se matafaioi taaalo, saunia fesoasoani i lana vaai ma le pasi, ma o le a ia faʻaaogaina foi ona tomai faʻataʻalo e taʻalo ai le fili.
I Pasila, sa viia o ia o se toa o le atunuu mo ana mea na ausia i le lakapi ma mo lana lagolago malosi i faiga faavae e faaleleia ai tulaga lautele o tagata matitiva. O lona tula'i mai i le Ipu a le Lalolagi i le 1958, lea na avea ai o ia ma fetu ta'aloga i le lalolagi atoa, o se punavai o musumusuga. I lana galuega atoa ma lona litaea, na maua ai e Pelé le tele o taui a tagata taʻitoʻatasi ma 'au mo lana faʻatinoga i le malae, o ana faʻamaumauga na ausia, ma lona talatuu i le taʻaloga.
O nisi o upusii sili mai Pelé o loʻo lisiina i lalo.
- "O le tagata taalo lelei e le na o le sikoa sikoa ae o se tasi e mafai ona faʻafiafia lana 'au ma a le lelei le 'au, e mafai ona avea o ia ma taʻitaʻi." - Pelé
- "O le toatele o tagata, pe a sikoa se alii i ni sini se tele, e mafaufau, 'O ia o se tagata taalo lelei' aua o se sini e taua tele, ae o le tagata taalo lelei o se tagata taalo e mafai ona faia mea uma i luga o le malae. E mafai ona ia faia fesoasoani, faʻamalosia ana paaga, tuʻuina atu ia i latou le mautinoa e agai i luma. O se tasi, a le lelei se au, e avea ma se tasi o taitai.” - Pelé
- "O le faʻasalaga o se auala palaʻai e sikoa ai." - Pelé
- “O se 'au e le faia i tagata ta'ito'atasi... O le soka o se ta'aloga a le au. E leai se tasi e taalo na o ia. O le manuia e faalagolago i lau 'au atoa o se iunite e tasi." - Pelé
- “I lo’u olaga atoa ou te faafetai ai i le Atua. O loʻu aiga sa matua lolotu.” - Pelé
- “O taimi uma lava ou te sau ai i le malae, ou te taumafai lava e fai le mea sili ou te mafaia mo isi tagata.” - Pelé
- “O le isi mafuaaga ou te latalata ai pea i tagata, aua e taua tele le fesootaiga. Ina ua ou tu e taalo soka sa faaauau pea ona ou… galue ma le UNICEF.” - Pelé
- “I le 17 o ou tausaga, ua uma ona ou maua le tiute ona sa ou tausia loʻu aiga, ae i le lakapi sa ou talavou; Ou te leʻi poto masani poʻo le kapeteni - sa naʻo aʻu i le 'au." - Pelé
- “E ai Pasila, moe, ma inu soka. E ola lakapi!” - Pelé
- "E masani lava ona i ai tagata taaalo sili a Pasila, i totonu ma fafo, ae e tatau ona tatou tuufaatasia uma na taleni ma fausia se 'au mai ai." - Pelé
- "O le tele o suʻesuʻega i tagata taʻalo soka manuia ma o latou atinaʻe talaʻaga, faʻamaonia ai o se pasene lelei o latou na faʻaalu le taimi i le vavae ese, galue i tomai soka." - Pelé
- "O Edson o le tagata e lagolagoina Pele. Edson o le faavae. Na ona sau lava Pele ma faaopoopo foliga.” - Pelé
- “O le naunautaiga o mea uma lava. E tatau ona fa'amama ma tetete e pei o se manoa kitara." - Pelé
- "O tamaiti uma i le lalolagi atoa e taʻalo soka e manaʻo e avea ma Pele. Ua ia te au se tiutetauave tele e faaali atu ia i latou e le na o le auala e avea ai e pei o se tagata taalo soka, ae pe faapefea foi ona avea faapei o se tagata.” - Pelé
- “E iloa e tagata uma lo’u olaga. Na ou manumalo i le tele o taamilosaga ma sikoa sili atu i le 1,000 sini, manumalo i le tolu Ipu a le Lalolagi ae sa le mafai ona ou taalo i Taaloga Olimipeka. - Pelé
- "O mea uma lava o le faʻataʻitaʻiga." - Pelé
- “O mea uma i le lalolagi o se taaloga. O se mea pasi. Tatou te i'u uma i le oti. E tutusa uma lava i tatou, a ea?” - Pelé
- “O le soka e pei o se lotu ia te au. Ou te tapuai i le polo, ma ou te faia e pei o se atua. Ua toatele naua tagata taaalo e manatu o le soka o se mea e kiki. E tatau ona aʻoaʻoina i latou e milimili ma tausia e pei o se maa tāua.” - Pelé
- "O le lakapi e sili ona lelei, o le taaloga sili lea i le lalolagi." - Pelé
- “Mo le 20 tausaga na latou fesili mai ai ia te au le fesili lava lea e tasi, o ai e sili? Pele poo Maradona? Ou te toe taʻua o mea uma e tatau ona e faia o le vaʻavaʻai i mea moni - e fia ni sini na ia sikoa i lona vae taumatau poʻo lona ulu?" - Pelé
- "O 'au tetele e faia i le tele o tama ta'a'alo, e tofu lava ma o latou malosi." - Pelé
- "O 'au tetele e le faia i le tele o tagata taaalo lelei." - Pelé
- “E manaia lona vae agavale. E pei o Mozart. Na tuuina atu e le Atua ia Freddy le meaalofa e taalo soka. Afai ua saunia o ia i le mafaufau ma le tino, e leai se isi e taofia o ia.” - Pelé
- "O le a le tele o aʻoaʻoga soka e manaʻomia e avea ai ma tagata taʻalo maualuga? E fa'alagolago i le lelei o lau toleniga masani. O le setiina o sini umi ma taimi pupuu o se mea tatau. Pe a fuafuaina se faiga faʻaaʻoaʻoga soka, e tatau i se tasi ona taumafai mo se polokalame moni ma faʻaauau e faʻaitiitia ai vaivaiga patino. O le lautele lautele o tomai soka o le Nirvana lea o tagata aʻoga tuuto uma. - Pelé
- "O le a le tele o aʻoaʻoga soka e manaʻomia e avea ai ma tagata taʻalo maualuga? E fa'alagolago i le lelei o au toleniga masani." - Pelé
- “E i ai lava sa’u filosofia na ou maua mai i lo’u tama. Sa masani ona ia faapea mai, 'Faalogo. Na tuuina atu e le Atua ia te oe le meaalofa e taalo lakapi. O lau meaalofa lea mai le Atua. Afai e te tausia lou soifua maloloina, afai o loo e malosi i taimi uma, faatasi ai ma lau meaalofa mai le Atua e leai se tasi e taofia oe, ae e tatau ona e nofosauni.’” - Pelé
- "Ou te manatu i taimi uma semanu e avea au ma se tagata fai pese pe ana le avea au ma se tagata soka." - Pelé
- “E fesiligia pea aʻu e uiga i tagata taʻitoʻatasi. Pau lava le auala e manumalo ai o se au. O le soka e le o se tasi pe lua pe tolu tagata taaalo fetu." - Pelé
- “Ou te le talitonu e iai se mea e pei o se tagata taalo soka 'fanau'. Atonu na e fanau mai ma ni tomai ma ni taleni patino.” - Pelé
- “Ou te le manatu o aʻu o se tagata fai pisinisi lelei tele. Ua tele naua mea ou te faia i lo’u loto.” - Pelé
- “E tatau ona ou faatuatuaina se mea e maua ai le malosi; E tatau ona ou talitonu i se mea, ae i laʻu galuega, e tele taimi e lē mafai ona ou faamatalaina ma le Atua.” - Pelé
- "Ou te fiafia tele ia Messi, o ia o se tagata taalo lelei. I le tulaga fa'apitoa, e toetoe lava o matou i ai i le tulaga tutusa." - Pelé
- "Na ou taalo mo Santos i le 16, ma sa i ai se matou au sili ona lelei, o lea na fesoasoani tele. Ona ou taalo lea mo Pasila i le Maracana faasaga i Atenitina. O lea ou te maua atili ai le poto masani. E tasi le tausaga a o lumanaʻi le Ipu a le Lalolagi, ma e tele se eseesega na faia ai. - Pelé
- “Sa ou taalo futsal sa ou tuputupu ae i Baurd. I le futsal, e tatau ona e mafaufau vave ma ta'alo vave ina ia faigofie mo oe pe a e alu i le soka masani." - Pelé
- “Ou te fai ma sui o Pasila i le lalolagi atoa. Po o fea lava ou te alu i ai e tatau ona ou faia le mea sili ou te mafaia, ina ia aua neʻi faʻanoanoa tagata Pasila. Ma ua uma ona ou faia.” - Pelé
- "O nisi taimi ou te ala ai i le po ma mafaufau pe aisea ua ou lauiloa ai pea, ma ou te faamaoni, ou te le iloa." - Pelé
- "Ou te manatu o tamaiti e tulimatai atu i taimi uma e avea pea ma fetu tetele. E le gata i le lakapi, o soo se matata.” - Pelé
- “Ou te faia tutusa tagata uma. E te iloa ou te fiafia e mafuta ma tagata: o le au talavou.” - Pelé
- “Ou te fia faia le mea sili e faafiafia ai tagata. Ou te taalo ma loʻu loto mo le taaloga.” - Pelé
- “E leʻi atoa le 14 o oʻu tausaga. Ae ia fa'amaoni, e le na'o a'u na faia lea mea." - Pelé
- "Na ou fanau mai e taalo lakapi, e pei lava o Beethoven na fanau e tusi musika ma na fanau Michelangelo e vali." - Pelé
- "Sa ou matua mitamita lava na faaigoa aʻu ia Thomas Edison ma sa ou manao e faaigoa ia Edson. Sa ou manatu e leaga le leo o Pele. O se igoa lapisi. Edson na foliga mai e sili atu ona ogaoga ma taua. - Pelé
- "Ua ou talia o le olaga o se tagata muamua e faigata, o le a sili atu ona manuʻa nai lo le tele o tamaloloa, ma o le tele o nei manuʻa e le faʻafuaseʻi." - Pelé
- “Afai ou te maliu i se aso, ou te fiafia ona sa ou taumafai e fai le mea sili ou te mafaia. O la'u taaloga na mafai ai ona ou faia ni mea se tele ona o le taaloga aupito sili lea i le lalolagi.” - Pelé
- "Afai e te le tuʻuina atu aʻoaʻoga i tagata, e faigofie lava ona faʻaogaina i latou." - Pelé
- "Afai e te manaʻo e avea oe ma se tagata taʻalo lelei, e tatau ona e faʻaogaina vae e lua e aunoa ma le taofi e mafaufau i ai." - Pelé
- “I le 1962, o loʻu manuʻa e lē ona o faiga sauā; Na ona ou kikiina le polo, ma sa tupu. Ma sa le afaina aua na manumalo Pasila; E le'i i ai se faigata ia te au i le taliaina o lena mea. Sa ou maua lava se pine ona sa ou taalo i ni taaloga se lua.” - Pelé
- "O Lionel Messi o se tagata taalo lelei. E matua atamai lava. E maualuga le atamai. E le lelei o ia i le ea.” - Pelé
- “E sili atu le taua o le alofa nai lo le mea e mafai ona tatou aveina… Faamolemole ta'u faatolu mai ia te au – Alofa! Alofa! Alofa!” - Pelé
- "E leai se masalosalo, o loʻo ou mauaina le tele o tupe i aʻu faʻamaoniga nai lo le mea na ou maua i le taalo soka." - Pelé
- “E leai se tagata e mafai ona manumalo i se taaloga na o ia lava.” - Pelé
- “Ioe, o lo’u tama o se tagata taalo soka. Sa masani ona ia taalo lelei tele. Ma, a o oʻu laʻitiiti, valu pe iva tausaga, sefulu tausaga, na ona ou manaʻo e pei o loʻu tamā.” - Pelé
- “I le gasologa o tausaga ua ou aʻoaʻoina ai e ola faatasi ma ni tagata se toʻalua i loʻu loto. E fiafia Edson ma ana uo ma aiga; o le isi o le tagata taalo lakapi Pele. Ou te lei manao i le igoa. 'Pele' e foliga mai o se pepe-talu i le gagana Potukale.” - Pelé
- “E le mate Pele. E le oti lava Pele. O Pele o le a alu e fa'avavau." - Pelé
- “E masani lava ona fesili mai tagata: 'O afea e fanau ai le Pele fou?' E leai lava. Ua tapunia e lo’u tama ma lo’u tina le falegaosimea.” - Pelé
- “Ua sau Ronaldo mo le lua pe tolu tausaga talu ai ma o le sili lea i Europa. Ou te manatu i le taimi nei e leai se masalosalo o Ronaldo o le tagata taalo sili ona lelei. - Pelé
- “O nisi taimi ou te sailia ai le tagata taalo atoatoa, e le na o le au taaalo e togi ae o i latou e mafai ona pasi.” - Pelé
- “O le ta’aloga ose mea e matua fa’aosofia ai tupulaga talavou.” - Pelé
- “O le manuia e le o se fa’alavelave. O le galue malosi, tutumau, aʻoaʻo, suʻesuʻe, ositaulaga, ma le sili o mea uma, o le alofa i mea o loʻo e faia pe aʻoaʻo e fai." - Pelé
- "O le manuia e le o se faalavelave. O se galuega faigata, tutumau, aoao, suʻesuʻe, ositaulaga ma sili atu i mea uma, alofa i mea o loʻo e faia poʻo le aʻoaʻo e faia. " - Pelé
- “O le manuia e le fuafuaina i le tele o taimi e te manumalo ai, ae o le auala e te taalo ai i le vaiaso talu ona e faiaina.” - Pelé
- "O le naunautaiga e tatau ona i ai i taimi uma ia taʻalo se taʻaloga matagofie." - Pelé
- “O le kiki uila e le faigofie ona fai. E 1,283 sikoa na ou maua, ae na o le lua pe tolu na kiki uila.” - Pelé
- “O le Ipu a le Lalolagi muamua ou te manatua o le 1950 ina ua 9 pe 10 ou tausaga. O lo’u tama o se tagata taalo soka, ma sa i ai se pati tele, ma ina ua faiaina Pasila ia Iurukuei, sa ou vaaia lo’u tama o tagi.” - Pelé
- "E tautala le ulu i le loto ma le loto e tautala i vae." - Pelé
- "O le maualuga o le lakapi i Egelani o le pito i luga. O le lakapi faaPeretania o le taitai lea i le lalolagi.” - Pelé
- "O le sili atu ona faigata o le manumalo, o le sili atu foi lea o le fiafia i le manumalo." - Pelé
- “O le Ipu a le Lalolagi o se ta’aloga faigata tele – ono ta’aloga, fitu pe a e sao i le fa’ai’uga – ma atonu a e faiaina se ta’aloga e tasi e te alu ese, e tusa lava pe e te sili.” - Pelé
- “O le Ipu a le Lalolagi o se auala taua tele e fua ai le au taaalo lelei, ma le au taʻutaʻua. O se suega o se tagata taalo maoae.” - Pelé
- "E i ai lava se tasi i fafo e sili atu nai lo oe e ala i le toleni malosi nai lo oe." - Pelé
- "Ina ia avea oe ma se tagata taalo, e tatau ona e lelei." - Pelé
- “Ua toatele naua tagata taaalo e manatu o le lakapi o se mea e kiki. E tatau ona aʻoaʻoina i latou e milimili ma tausia e pei o se maa tāua.” - Pelé
- "A mou atu fetu lakapi, e faapena foi 'au, ma o se mea sili ona fia iloa. E pei lava o le fale faafiafia, i se tala faatino, o loo i ai se fetu maoae.” - Pelé
- "Ina ua ou litaea, i lena taimi sa tele aʻu talosaga e taʻalo i Europa, Egelani, Italia, Sepania, Mekisiko. Ae na ou fai atu leai, pe a uma le 18 tausaga ou te fia malolo, ona ou te fia litaea.” - Pelé
- "A o avea aʻu ma tagata sikolasipi, sa ou siosiomia aʻu lava i tagata sikoa. Sa matou uo uma. Ae i Brasilia e te le iloa po o ai au uo. E mafai ona avea ma nofoaga matautia.” - Pelé
- “A o avea au ma minisita o taaloga i Pasila, sa ou taumafai e aumai se tulafono e mafai ai e taitai o kalapu ona faaalia a latou tala e pei o isi pisinisi. Na teena, ae ou te manatu o se tala taua o le a faia ai se ata lelei. - Pelé
- "A o ou taalo, na latou fai mai o le soka o se lalolagi o alii ma e tatau ona tumau tamaitai i autafa, pau lava le mea e mafai ona ou fai atu ai ou te fiafia ou te lei alu lava e faasaga ia Mia Hamm." - Pelé
- “A e laʻitiiti, e te faia le tele o mea valea.” - Pelé
- "A e pulea le polo e te pulea le sikoa." - Pelé
- “A e ta’alo fa’asaga i tama ta’a’alo palapalā po’o ta’aalo malolosi tele, e faigofie lava ona sola ‘ese aua e te iloa le mea o le a latou faia. Ae a malosi le tagata taalo ae atamai, e sili atu le faigata. - Pelé
- "Po o fea lava e te alu i ai, e tolu ata e iloa e tagata uma: Iesu Keriso, Pele, ma Coca-Cola." - Pelé
- “Ioe, e tele a’u pisinisi e fiafia i ai. Ae ou te le faigaluega mo na o se tasi, ma ou te filifilia ma le faaeteete kamupani.” - Pelé
- "E tatau ona e faʻaaloalo i tagata ma galue malosi ina ia faʻalelei. Ma sa masani ona ou toleni malosi. Ina ua o atu isi tagata taaalo i le matafaga ina ua uma toleniga, sa ou i ai iina e kiki le polo.” - Pelé