Ko te mate pukupuku o te uma ko tetahi o nga take hauora e pa ana ki nga wahine o te ao. I runga i ona hononga whakahirahira o nga ira, nga ahuatanga o te noho, me nga awe o te taiao, he wero nui te mate pukupuku u i roto i tona mohiotanga me te maimoatanga. Ko te mate pukupuku o te uma ehara i te mea takitahi engari he momo mate, kei ia tangata ona ake ahuatanga me ona paanga. Ia tau, e hia miriona nga wahine ka whiwhi i nga matea mate, e anga ana ki te haerenga kikii i te koretake, te mataku, me te tumanako. Ko tana awenga nui kei tua atu i nga tatauranga noa, e pa ana ki nga oranga o te tangata takitahi, o nga whanau me nga hapori.
Nga momo matepukupuku o te uma
Ko te mate pukupuku o te uma he maha nga momo mate e tohuhia ana e te tipu koretake o nga pūtau rereke i roto i te kiko o te uma. He mea nui te mohio ki nga momo mate pukupuku uma mo te whakangao i nga rautaki maimoatanga me te matapae i nga huanga.
1. Ko te mate pukupuku i roto i te waahi (DCIS)
Ko te DCIS e tohu ana i te momo mate pukupuku u-kore-kore e mau ana nga pūtau rereke ki roto i nga awa miraka o te u, kaore ano kia uru ki te kiko huri noa. Ahakoa e kiia ana ko te DCIS he kaitaunaki mo te mate pukupuku uma, he tino pai te rongoa me te tohu pai.
2. Te mate pukupuku ngongo ngongo (IDC)
Ko te IDC te momo mate pukupuku uma, e 80% o nga keehi katoa. I ahu mai i roto i nga ngongo miraka o te u engari he kaha ki te whakaeke i nga kiko a tawhio noa, tae atu ki te kiko ngako me etahi wa ko nga ngongo lymph. Ka kitea pea te IDC he putunga karekau, ka kitea ranei ma nga huringa i kitea i runga i nga rangahau whakaahua.
3. Te mate pukupuku Lobular Invasive (ILC)
Ko te ILC ka puta mai i nga lobules, nga repe whakaputa miraka o te u. He rereke te ahua o te IDC, he papatipu motuhake, he maha nga wa ka puta te ILC hei whakapakeketanga o te kiko o te uma, he uaua ki te kite ma te mammography. He tauira tipu ahurei te ILC, ka horapa atu pea ki etahi atu wahanga o te tinana, tae atu ki te waahanga whekau me nga whekau whakawhānau.
4. Te mate pukupuku uma-kore-toru (TNBC)
Ko te TNBC e pa ana ki nga mate pukupuku o te uma karekau he whakaaturanga o nga kaikawe o te estrogen (ER), nga kaiwhakawhiwhi progesterone (PR), me te tangata epidermal growth factor receptor 2 (HER2). Ko tenei momo iti te ahua mo te 10-15% o nga mate pukupuku uma katoa, ka kaha ake te pukuriri atu i era atu momo. Ko te TNBC he wero i roto i te maimoatanga na te iti o te whaihua o nga whakamaaramatanga o te homoni, me whai huarahi maimoatanga rereke penei i te chemotherapy.
5. Hormone Receptor-Positive (HR+) Mate pukupuku uma
Ko nga mate pukupuku o te uma o te HR+ e whakaatu ana i nga kaiwhakawhiwhi estrogen (ER), nga kaiwhakawhiwhi progesterone (PR), e rua ranei. Ko enei kaiwhiwhi ka awhina i te tipu o nga pukupuku pukupuku hei whakautu ki te whakaongaonga o te homoni. Ko te nuinga o nga mate pukupuku o te u e mau ana i nga homoni, he maha nga wa e aro atu ana ki nga rongoatanga kua whakaritea e te taiaki, penei i nga kaiwhakaahua o te kaikawe o te estrogen (hei tauira, tamoxifen) me te aukati aromatase.
6. HER2-Poitive Breast Cancer
Ko nga mate pukupuku u pai-HER2 ka kaha te whakakorikori i te tangata epidermal growth factor receptor 2 (HER2), he pūmua e uru ana ki te tipu me te wehenga o nga pūtau. Ko te whakakaha HER2 e whakatairanga ana i te tipu o te puku pukuriri me te hono atu ki te mate kino ake. Heoi ano, ko nga maimoatanga kua whakaritea penei i te trastuzumab (Herceptin) me te pertuzumab (Perjeta) kua tino pai ake nga hua mo nga turoro mate pukupuku u HER2 pai.
7. Te mate pukupuku uma (IBC)
Ko te IBC he ahua onge me te pukuriri o te mate pukupuku uma e tohuhia ana e te whero, te pupuhi, me te mahana o te uma, he rite ki te mumura. Kaore i rite ki etahi atu momo mate pukupuku o te uma, karekau te IBC e puta he putunga motuhake, he uaua ki te tirotiro. Ko te IBC e hiahia ana ki te maimoatanga tere me te kaha, he maha nga wa e uru ana ki te whakakotahitanga o te chemotherapy, te pokanga, me te whakamaarama radiation.
Nga take o te mate pukupuku uma
Ko te mate pukupuku o te uma he mate maha-a-iwi e awehia ana e te hononga matatini o te ira, te homoni, te taiao, me nga ahuatanga o te noho. Ahakoa kare e kitea nga take tika o te mate pukupuku uma, he maha nga mea morearea kua kitea ka piki ake pea te mate o te tangata.
1. Nga ira ira
Ko nga whakarereketanga tuku iho i roto i nga ira motuhake, penei i te BRCA1 me te BRCA2, ka tino piki ake te mate pukupuku o te uma. Ka whai waahi enei ira ki te whakatika i te DNA kua pakaru me te pupuri i te pumau o te ira. Ko nga wahine whai whakarereketanga i roto i te BRCA1, i te BRCA2 ranei, he nui ake te mate o te mate pukupuku o te u ki te taupori.
2. Te aamu utuafare
Ko te hitori o te whanau mo te mate pukupuku uma, otira i waenga i nga whanaunga tuatahi (maatua, tuakana, teina, tamariki), ka piki ake te mate o te tangata ki te whakawhanake i te mate. Ahakoa he iti noa te paheketanga o nga mate pukupuku o te uma e pa ana ki nga huringa ira tuku iho, ko te kohinga whanau o te mate e tohu ana i te whai waahi o te mate ira i roto i etahi keehi.
3. Nga take taiaki
He mea nui te Estrogen me te progesterone ki te whanaketanga me te tipu o te kiko o te u. Ko te roa o te rongo ki te estrogen, ahakoa i roto i te mutunga (hei tauira, te haputanga wawe, te mutunga o te paopao) kua honoa atu ranei (hei tauira, te whakamaarama whakakapi homoni), ki te pikinga ake o te mate pukupuku uma. Waihoki, ko nga wahine kaore i whanau tamariki, ka whanau ranei ta ratou tamaiti tuatahi i te wa o muri mai ka nui ake te mate na te roa o te pa ki te estrogen me te progesterone.
4. Age
Ko te pakeketanga tetahi o nga tino take morearea mo te mate pukupuku uma. Ko te mate o te mate pukupuku o te uma ka piki ake i te wa o te tau, me te nuinga o nga keehi ka kitea i roto i nga wahine kua neke ake i te 50. Heoi, ka taea te mate pukupuku o te uma i nga tau katoa, a, kaore nga wahine taiohi e mate i te mate.
5. He hitori whaiaro mo te mate pukupuku u, etahi momo mate u pai ranei
Ko nga wahine kua whakatauhia i mua he mate pukupuku uma ka nui ake te tupono ki te whakawhanake i tetahi mate pukupuku tuatahi hou i roto i te u kotahi, i te taha taha ranei. I tua atu, ko etahi o nga ahuatanga o te u, penei i te hyperplasia atypical or lobular carcinoma in situ (LCIS), ka nui ake pea te mate o te mate pukupuku uma.
6. Te rongo iraruke
Ko te whakararu i te iraruke katote, ina koa i te wa o te taiohi me te taiohi pakeke ranei, ka piki ake te mate o te mate pukupuku u i muri mai o te ao. Kei roto i tenei ko nga maimoatanga iraruke rongoa mo nga ahuatanga penei i te lymphoma Hodgkin me etahi atu mate pukupuku, tae atu ki nga mahi a te taiao ranei e pa ana ki te radiation.
7. Momona me te noho noho
Ko te nui me te kore o te korikori tinana kua tohuhia he take morearea mo te mate pukupuku uma. Ko te kiko adipose e whakaputa ana i te estrogen, a ko te nui o te ngako o te tinana ka piki ake nga taumata tohanga o te estrogen, tera pea ka whakatairanga i te tipu o nga mate pukupuku o te u e mau ana.
8. Te inu waipiro
Ko te inu waipiro, ahakoa he iti noa te nui, kua pa atu ki te pikinga ake o te mate pukupuku o te uma. Ko te tikanga e pa ai te waipiro ki runga i te kiko o te uma kaore i te tino marama engari ka uru pea ki nga huarahi homoni me te ahotea waikura.
9. Nga take kai
Ahakoa he uaua te hononga i waenga i te kai me te mate pukupuku o te uma, a, kaore i te tino whakamaramatia, ka awe pea etahi tauira kai mo te mate mate. Ko te kai nui i roto i nga ngako kukū me nga kai tukatuka me te iti i roto i nga hua, huawhenua, me te muka kua whai hononga ki te nui ake o te mate o te mate pukupuku u.
10. Nga whakaaturanga mo te taiao me te mahi
Ko te whakararu ki etahi parahanga taiao, penei i te polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs), bisphenol A (BPA), me te phthalates, ka kaha ake pea te mate pukupuku uma. Waihoki, ko te rongonga o te mahi ki nga kai mate pukupuku, penei i era e kitea ana i roto i nga umanga matū, kakano, ahuwhenua, ka piki ake pea te mate pukupuku o te uma i waenga i nga kaimahi e kitea ana.
Nga tohu o te mate pukupuku uma
Ka taea e te mate pukupuku o te uma te whakaatu mai i nga momo tohu me nga tohu, mai i nga huringa ngawari o te ahua o te u ki nga mate kino ka kitea. Ko te mohio ki enei tohu me te rapu wawe i te arotake hauora he mea nui mo te kitenga wawe me te pai ake o nga hua maimoatanga.
1. Pupu, papatipu ranei
Ko te tohu tino nui o te mate pukupuku uma ko te ahua o te putunga, te papatipu ranei kei roto i te u, i te waahi o raro ranei. Ka u, ka pakeke ranei enei putunga, ka mamae, kare ranei. He mea nui kia mohio koe ehara i te mea he mate pukupuku nga kapia katoa o te u, engari me arotake e te tohunga ngaio hauora tetahi putunga hou.
2. He rereke te rahi me te ahua o te uma
Ka huri pea te mate pukupuku o te uma ki te rahi me te ahua o te uma. Ka taea te whakauru i te hangarite i waenga i nga u, i nga huringa ka kitea i roto i te ahua, penei i te remu, te puckering, te nuku ranei o te kiri.
3. Ka huri te kiri
Ka huri pea te mate pukupuku o te uma ki te ahua o te kiri o te uma. Ka taea e tenei te uru ki te whero, te mahana, te matotoru ranei o te kiri, me te ahua o nga hiwi, nga unahi, te rua ranei (he rite ki te kiri o te kiri karaka).
4. Ka huri te nipple
Ko nga huringa o te ahua me te tuunga o te nipple he tohu pea mo te mate pukupuku u. Kei roto pea ko te hurihanga nipple (te huri ki roto), te tango (te kumea ki roto), te whakarereketanga ranei o te ahua me te rahi. Ko te rere mai i te nipple, ina koa he toto, ka puta mai ranei me te kore e mimihia te nipple, me arotake ano.
5. Te mamae o te uma, te mamae ranei
Ahakoa ehara te mamae o te u i te tohu noa o te mate pukupuku uma, ka mamae pea etahi o nga wahine i te mamae tonu, i te mamae ranei i roto i te u, i te waahi kouma ranei. Ko tenei mamae kei te rohe, kei te marara noa atu, ka nui haere te wa.
6. Te pupuhi, te whakanui ranei
Ko te mate pukupuku o te uma te mumura, he momo onge me te pukuriri o te mate pukupuku uma, ka tere te pupuhi, te whakanui ranei o te uma. Ko tenei pupuhi ka haere tahi me te whero, te ngawari, te mahana ranei o te uma kua pa.
7. Te whakanui ake o te pona Lymph
Ka horapa te mate pukupuku o te uma ki nga ngongo lymph tata, ka nui haere, ka ngawari ranei. Ko nga pona lymph i roto i te kee (axillary lymph nodes) ka pangia, engari ka puta pea te pupuhi i roto i nga ngongo lymph e tata ana ki te iwi iwi, ki runga ake ranei i te ivi uma.
Nga wahanga o te mate pukupuku uma
Ko te whakahaeretanga o te mate pukupuku uma he tikanga tino nui hei awhina i nga kaiwhakarato hauora ki te whakatau i te whānuitanga o te mate, te arahi i nga whakatau maimoatanga, me te tohu i nga putanga. Ka whai whakaaro ki nga ahuatanga maha, tae atu ki te rahi o te puku tuatahi, mena kua horapa te mate pukupuku ki nga ngongo lymph tata, me te mea kua toro atu ki nga whekau tawhiti. Ko te punaha whakahaere e whakamahia nuitia ana mo te mate pukupuku u ko te punaha TNM, e tu ana mo te Tumor, Node, me te Metastasis. Ko nga waahanga mai i te 0 ki te IV, me nga waahanga iti e whakaatu ana i te whānuitanga o te mate.
Wāhanga 0 (Carcinoma in situ)
Ko te wahanga 0 e pa ana ki te mate pukupuku uma-kore, kei reira nga pūtau rerekee ka piri ki nga ngongo o te u, karekau ano kia uru ki nga kiko huri noa. Ko nga momo matua e rua o te wahanga 0 te mate pukupuku uma ko te ductal carcinoma in situ (DCIS) me te lobular carcinoma in situ (LCIS). Ahakoa karekau e whakaekehia, ko te wahanga 0 te mate pukupuku uma ka ahu whakamua ki te mate pukupuku urutomo mena ka kore e rongoa.
Papainga ahau
Ko te wahanga I te mate pukupuku uma he mate moata tonu he iti te puku me te piri ki te kiko o te uma. Kua wehea kia rua nga waahanga iti:
- Wāhanga IA: Ka eke ki te 2 henemita (cm) te rahi o te puku, karekau i horapa ki nga kopuku lymph tata.
- Wāhanga IB: Ka kitea nga kohinga iti o nga pūtau mate pukupuku i roto i nga ngongo ngongo, me te rahi o te puku ki te 2 cm te rahi, karekau ranei e kitea he puku i roto i te u engari ka kitea he tautau iti o nga pūtau mate pukupuku i roto i nga ngongo lymph.
Ringa II
Ko te wahanga II o te mate pukupuku o te uma kua wehea kia rua nga waahanga iti, ka tohu pea he mate nui ake i te waahanga I. Ka wehewehea ano ki:
- Wāhanga IIA: Ka ine te puku i waenga i te 2 me te 5 cm te rahi, kua horapa ki te 1-3 ngongo lymph tata, he nui ake ranei te puku i te 5 cm engari kaore ano kia horapa atu ki nga kopuku lymph.
- Wāhanga IIB: He nui ake te puku i te 2 cm engari kaua e nui ake i te 5 cm, kua horapa ki te 1-3 axillary lymph nodes, he nui ake ranei te puku i te 5 cm engari kaore ano kia horapa atu ki nga kopuku lymph.
Wāhanga III (Te mate pukupuku uma o te rohe)
Ko te wahanga III o te mate pukupuku o te uma e kiia ana i te rohe kua paheke, e tohu ana kua horapa atu te mate pukupuku ki tua atu o te uma me nga ngongo lymph tata engari kaore ano kia metastasized ki nga whekau tawhiti. Ka wehewehea ano ki:
- Wāhanga IIIA: He nui ake te puku i te 5 cm, kua horapa ki te 1-3 ngongo lymph axillary, he iti ake ranei te puku engari kua horapa ki te 4-9 axillary lymph nodes.
- Wāhanga IIIB: Kua horapa te mate pukupuku ki te pakitara o te uma, ki te kiri ranei o te u, ka mate te whewhe, te mumura ranei, ka uru pea ki te 9 ngongo lymph axillary.
- Wāhanga IIIC: Kua horapa te mate pukupuku ki te 10 neke atu ranei o nga ngongo lymph axillary, kua horapa atu ranei ki nga ngongo lymph i runga ake, i raro ranei i te kohanga (supraclavicular or infraclavicular lymph nodes).
Te Waahanga IV (Metastatic Breast Cancer)
Ko te mate pukupuku uma o te wahanga IV, e mohiotia ana ko te mate pukupuku mate metastatic, he mate pukupuku u matatau ranei, e tohu ana kua horapa te mate pukupuku ki nga whekau tawhiti, ki nga kopa ranei, penei i nga koiwi, ngongo, te ate, te roro ranei. I ahu mai pea i te wahanga IV, i ahu whakamua ranei mai i te waahi o mua. Ahakoa kaore e taea te rongoa te mate pukupuku uma o te wahanga IV, ko te whainga o te maimoatanga ki te whakahaere i te mate, ki te whakaiti i nga tohu, me te whakaroa i te oranga.
Te aukati i te mate pukupuku uma
Ko te aukati i te mate pukupuku o te u ko te tango i nga tikanga noho ora, te tirotiro i nga wa katoa, me te whakatika i nga ahuatanga morearea ka taea pea te whakawhanaketanga o te mate. Ahakoa kaore e taea te whakakore katoa i te mate pukupuku o te uma, ka taea e etahi rautaki te whakaiti i te tupono ka puta mai.
1. Kia mau ki te taumaha hauora
Ko te taumaha, te momoma ranei, ina koa i muri i te menopause, e pa ana ki te nui ake o te mate pukupuku o te uma. Ko te whai ki te whakatutuki me te pupuri i te taumaha hauora ma te kai taurite me te korikori tinana. Whakauruhia nga hua, nga huawhenua, nga karepe katoa, nga pūmua hiroki, me nga ngako hauora ki roto i to kai i te wa e whakaiti ana i nga kai tukatuka, nga inu huka, me nga kai ngako nui.
2. Kia kaha ki te korikori tinana
Ko te korikori tinana i ia wa kua kitea hei whakaiti i te mate pukupuku o te u, ina koa ki nga wahine kua pahemo. Me kaha mo te 150 meneti neke atu ki te whakakorikori tinana-a-aerobic, 75 meneti ranei mo te whakakorikori kaha-kaha ia wiki. Ko nga mahi penei i te hikoi tere, te hikoi, te kauhoe, te eke paihikara, te kanikani ranei ka awhina i te whakapai ake i te tinana me te whakaheke i te mate pukupuku uma.
3. Whakaitihia te inu waipiro
Ko te inu waipiro he take morearea mo te mate pukupuku uma, me te kaha o te inu waipiro e pa ana ki te piki haere o te mate. Ki te whiriwhiri koe ki te inu waipiro, mahia kia rite tonu. E taunaki ana te American Cancer Society kia iti ake te inu waipiro ki te kotahi inu ia ra mo nga wahine.
4. Kaua e paowa
E hono ana te kai paipa ki te maha o nga mate hauora, tae atu ki te pikinga ake o te mate pukupuku uma. Ki te kai paipa koe, rapua he tautoko kia mutu te kai paipa me te karo i te paahitanga ki te auahi tuarua. Ko te whakamutu i te kai paipa ka whai hua nui ki te hauora me te whakaiti i te tupono o nga momo mate pukupuku me etahi atu mate mau tonu.
5. Whangai u, ki te taea
Kua kitea he painga whakamarumaru te whāngai u ki te mate pukupuku uma, ina koa ki nga wahine kua pahemo. Me whai ki te whakangote i to peepi, mena ka taea, na te mea ka taea e te u te whakaiti i te mate pukupuku o te u me te whakarato i etahi atu painga hauora mo te whaea me te tamaiti.
6. Whakawhāitihia te whakamaoritanga homoni
Ko te whakamaarama whakakapi o te homoni (HRT) me nga whakamaaramatanga waha kei roto i te estrogen me te progesterone kua pa atu ki te pikinga ake o te mate pukupuku u. Mena kei te whakaaro koe ki te whakamaarama taiaki mo nga tohu paopao me te aukati whakawhanau ranei, matapakihia nga tupono me nga painga pea me to kaiwhakarato hauora me te tirotiro i etahi atu whiringa, penei i nga rongoa kore-hormonal.
7. Te tirotiro me te kite wawe
Ka taea e te tirotiro mate pukupuku uma i nga wa katoa te kite i te mate pukupuku i ona waahanga tuatahi, ka taea te rongoa. Whaia nga aratohu e taunakihia ana mo nga mammograms me nga whakamatautau u haumanu i runga i to reanga, te hitori o te whanau, me nga mea morearea takitahi. Matapakihia to raupapa tirotiro me to kaiwhakarato hauora me te kaha ki te whakarite i nga tirotirohanga auau.
8. Kia mohio ki to hitori o to whanau
Ko te hitori o te whanau mo te mate pukupuku u, etahi whakarereketanga ira ranei, penei i te BRCA1 me te BRCA2, ka nui ake to tupono ki te whakawhanake i te mate. Kia mohio koe ki to hitori o to whanau me te korero ki to kaiwhakarato hauora. Mena he hitori nui to whanau mo te mate pukupuku uma, etahi atu mate pukupuku ranei, ka tohutohuhia he tohutohu ira me te whakamatautau ki te aromatawai i to tupono me te whakawhanake i tetahi mahere tirotiro me te aukati.
9. Kai te kai hauora
Ko te kai i te kai taurite e whai hua ana i roto i nga huarākau, huawhenua, witi katoa, me nga pūmua hiroki ka taea te pupuri i te hauora katoa me te whakaiti i te mate o te mate pukupuku uma. Me whai ki te kai iti te ngako kukū, nga kai tukatuka, me nga paramanawa huka. Whakaarohia te whakauru i nga kai e whai hua ana ki nga antioxidants, penei i te kakano, te kakariki rau, me te nati, tera pea ka whai hua tiaki ki te mate pukupuku.
10. Kia mahara ki nga whakaaturanga taiao
Whakaitihia te rongo ki nga paitini o te taiao me nga mea poke ka nui ake pea te mate pukupuku o te uma. Whakaitihia te rongo ki nga pesticides, nga matū o te whare, me nga parahanga ahumahi ina taea. Whiriwhiria nga kai kaiao, whakamahia nga hua horoi maaori, me te tautoko i nga kaupapa here e whakatairanga ana i te hauora me te haumaru o te taiao.
Tuhinga o mua
Ko te tātaritanga o te mate pukupuku o te uma he arotake matawhānui e uru ana ki te tirotiro haumanu, te rangahau atahanga, me te tauira kiko (biopsy) mo te tātari pathological. Ko te kitenga moata ma te tirotiro i nga tikanga me te aro turuki i nga tohu he mea tino nui mo te whakapai ake i nga hua maimoatanga me te matapaetanga.
1. Tirotiro Uu Haumanu (CBE)
I te nuinga o te wa ka mahia he whakamatautau u haumanu e tetahi kaiwhakarato hauora i te wa o te whakamatautau tinana. Ka paopaohia e te kaiwhakarato nga u me nga waahi a tawhio noa kia kitea nga ahuatanga rereke, penei i te kapo, te matotoru, te whakarereketanga ranei o te kakano. Ahakoa ko te CBE anake kaore i te rawaka mo te tirotiro i te mate pukupuku u, he mea nui hei mahi tuatahi ki te tautuhi i nga tohu pea o te mate.
2. Akoranga whakaahua
Ko nga rangahau whakaahua he waahi nui ki te rapu me te tohu i nga mate o te u. Ko nga tikanga whakaahua tuatahi e whakamahia ana mo te mate pukupuku mate pukupuku ko:
- Mammography: Ko te Mammography te paerewa koura mo te tirotiro me te kimi mate pukupuku uma. Ka whakamahia e ia nga hihi X-iti hei whakaputa i nga whakaahua taipitopito o te kiko o te uma, ka taea e nga kaiwhakarato hauora te tautuhi i nga waahi whakapae, penei i te papatipu, te microcalcifications ranei.
- Te ultrasound: Ka whakamahia e te ultrasound nga ngaru oro hei whakaputa whakaahua o te kiko o te uma. I te nuinga o te wa ka whakamahia hei taputapu whakaahua taapiri hei arotake i nga kapia o te u ka kitea i runga i te mammography, i te whakamatautau haumanu ranei, otira ki nga wahine taiohi, ki te hunga he kiko o te uma.
- Atahanga Resonance Magnetic (MRI): Ko te MRI o te u ka tohutohuhia i etahi keehi, penei mo te hunga morearea nui, ki te arotake ano i nga mea rereke ka kitea i runga i te mammography me te ultrasound. Ko te MRI e whakarato ana i nga whakaahua taipitopito o te kiko o te uma ka taea te awhina ki te aromatawai i te nui o te mate o te u me nga waahi a tawhio noa.
3. Biopsy
Ko te tauira kopa ma te koiora ko te tikanga tino mo te mate pukupuku u me te whakatau i ona momo iti me ona ahuatanga. He maha nga momo biopsies u, tae atu ki:
- Aspiration Needle Fine (FNA): Ko te FNA te whakamahi i te ngira angiangi hei tango i nga pūtau mai i te putunga u, i te waahi hihira ranei hei tirotiro i raro i te karu. Ka whakamahia ki te arotake i te papatipu u ka kitea.
- Core Needle Biopsy (CNB): Ka whakamahia e te CNB tetahi ngira nui ake hei tango i tetahi tauira kiko matua mai i te mate o te uma. Ka whakaratohia he tauira kiko nui ake i te FNA, he maha nga wa e pai ana mo te tirotiro i te mate pukupuku uma.
- Korehau-Awhina Korehau (VAB): Ka whakamahia e te VAB he taputapu hiko-kore ki te kohi tauira kiko kiko maha mai i te mate o te u, kia tika ake te tātaritanga me te tohu o nga mate.
- Te koiora pokanga: I etahi wa, ina koa karekau etahi atu tikanga biopsy, ka mahia he mahi koiora kia whiwhi tauira kiko kiko nui ake hei tirotiro. Kei roto i nga mahi biopsies pokanga ko te biopsy excisional (tango i nga mea rereke katoa) me te biopsy insional (tango i tetahi waahanga o te kiko rereke).
4. Te tātari pathological
Ko nga tauira o te kopa ka riro mai i te koiora ka tukuna ki te taiwhanga pathology mo te tirotiro moroiti e te tohunga mate. Ko te tātari pathological e whakatau ana mena kei te mate te mate pukupuku, te tautuhi i te momo me te momo iti o te mate pukupuku uma, te aromatawai i te reanga o te puku (tohu o te kaitakawaenga), me te arotake i te mana o te kaiwhakawhiwhi o te homoni (te kaiwhakawhiwhi estrogen, te kaiwhakawhiwhi progesterone) me te whakaaturanga HER2/neu. Ko enei mea ka awhina i nga whakatau maimoatanga me te tohu tohu.
5. Te whakatau i nga akoranga
Ina whakamanahia he mate pukupuku o te u, ka mahia etahi atu rangahau whakaahua hei whakatau i te whanui o te mate (te waahi). Kei roto pea i tenei ko nga tikanga whakaahua penei i te tomography computed (CT), positron emission tomography (PET), bone scan, or magnetic resonance imaging (MRI) o te uma, puku, me te pelvis. Ka awhina nga mahi rangahau ki te aromatawai mena kua horapa te mate pukupuku ki nga ngongo lymph, ki nga whekau tawhiti ranei, me te whakamarama i te whakamahere maimoatanga.
6. Te whakamatautau ira
Ka tūtohuhia he whakamatautau ira mo nga tangata e kaha ana te hitori o te whanau mo te mate pukupuku u, etahi take morearea motuhake ranei, penei i te taiohi i te taatai, i te maha o nga mate pukupuku tuatahi. Ka arotakehia e te whakamatautau ira mo nga rerekee i roto i nga ira penei i te BRCA1, BRCA2, me etahi atu e pa ana ki te nui ake o te mate o te mate pukupuku uma. Ko nga hua o te whakamatautau ira ka awe pea i nga whakatau maimoatanga, te aromatawai morearea, me nga taunakitanga tirotiro mo nga turoro me o ratau whanau.
Maimoatanga o te mate pukupuku uma
Ko te maimoatanga o te mate pukupuku o te uma he mea tino takitahi, ka whakawhirinaki ki nga ahuatanga rereke, tae atu ki te momo me te waahi o te mate pukupuku, nga ahuatanga o te pukupuku, te mana o te kaikawe homoni, te whakaaturanga HER2/neu, nga huringa ira, te mana hauora katoa, me nga hiahia o te manawanui. Ko te huarahi mahi maha e uru ana ki te mahi tahi i waenga i nga momo rongoa motuhake, tae atu ki te pokanga, te mate pukupuku hauora, te mate irirangi, me te tiaki tautoko, he mea nui hei whakarato maimoatanga matawhānui me te whai hua.
1. Tohunga
Ko te pokanga he tikanga maimoatanga tuatahi mo te mate pukupuku uma me te tango i te puku (lumpectomy me te wahanga mastectomy) te uma ranei (mastectomy). Ka taea hoki te whakakore i te kopuku lymph ki te aromatawai mena kua horapa te mate pukupuku ki nga kopuku lymph tata. Ko nga momo pokanga u ko:
- Lumpectomy: Ko te tango i te puku me tetahi taha iti o te kiko o te uma e karapoti ana, me te tiaki i te toenga o te uma.
- Mastectomy: Te tango i te kiko o te uma, he mea kotahi (kotahi uma) he rua ranei (he uma e rua). Ko nga momo mastectomy ko te mastectomy katoa, ko te mastectomy tuwhena kua whakarereketia, me te mastectomy kiri-kiri.
- Sentinel Lymph Node Biopsy: Te tango me te tirotiro i te kotahi, te iti ranei o nga ngongo lymph ki te whakatau mena kua horapa te mate pukupuku ki tua atu o te u. Mēnā he tōraro ngā kōpuku lymph sentinel mo te mate pukupuku, ka karohia etahi atu wehenga o te kopuku lymph.
2. Te rongoā rauropi
Ka whakamahia e te rongoa iraruke nga hihi X-kaha nui, etahi atu momo iraruke ranei hei patu i nga pūtau mate pukupuku me te whakaheke i nga pukupuku. Ka tūtohuhia i muri i te pokanga tiaki u (lumpectomy) hei whakaiti i te tupono o te hokinga mai o te rohe, i muri ranei i te mastectomy i etahi keehi. Ko nga momo rongoa iraruke mo te mate pukupuku u ko te whakamaarama iraruke kurupae o waho (EBRT) me te brachytherapy (te rongoa iraruke o roto).
3. Chemotherapy
Ko te chemotherapy ko te whakamahi i nga raau taero hei patu i nga pūtau mate pukupuku, hei aukati ranei i te tipu me te horapa. Ka tukuna pea i mua i te pokanga (neoadjuvant chemotherapy) hei whakaheke i nga pukupuku, i muri i te pokanga (adjuvant chemotherapy) ki te whakakore i nga toenga o nga pūtau mate pukupuku, hei maimoatanga tuatahi ranei mo te mate pukupuku o te uma. Kei roto pea i nga tikanga chemotherapy he huinga o nga raau taero me te rereke pea i runga i nga ahuatanga o te puku me nga ahuatanga turoro takitahi.
4. Hormone therapy
Ko te rongoa o te homoni, e mohiotia ana ano ko te rongoa endocrine, ka whakamahia ki te rongoa i te mate pukupuku o te u (HR+) o te homoni ma te aukati i nga paanga o te estrogen, te whakaheke ranei i nga taumata estrogen i roto i te tinana. Ka tūtohutia pea mo nga wahine kua pahemo me nga wahine kua pahemo. Ko nga whiringa whakamaarama o te homoni kei roto ko nga kaiwhakamaori whakangao estrogen (SERMs), te aukati aromatase (AIs), me te rongoa aukati ovarian i roto i nga wahine premenopausal.
5. Whakawhanaunga kua whakaritea
Ko nga rongoa rongoa kua whaaia e tino aro ana ki nga ngota ngota e uru ana ki te tipu o te mate pukupuku me te haere whakamua, penei i te pūmua HER2/neu i roto i te mate pukupuku uma HER2 pai. Ko nga rongoa mo te mate pukupuku o te u ko nga paturopi monoclonal (hei tauira, te trastuzumab), te aukati tyrosine kinase (hei tauira, lapatinib), me te whakakotahi i nga raau antibody (hei tauira, ado-trastuzumab emtansine). He maha nga wa ka whakamahia enei raau taero me te chemotherapy me etahi atu maimoatanga.
6. Immunotherapy
Ka mahi te whakamaarama mate ma te whakaihiihi i te punaha mate o te tinana ki te mohio me te whakaeke i nga pūtau mate pukupuku. Ahakoa kaore ano kia whakamahia whanuitia mo te mate pukupuku uma, kei te tirotiro haere tonu nga rangahau i te kaha o te whakamaarama mate mate i roto i etahi momo momo mate, otira ko te mate pukupuku u toru-kino (TNBC). Ka taea te whakamahi i nga kai aukati i te waahi arowhai, penei i te pembrolizumab, me te chemotherapy mo nga turoro kua tohua he TNBC matatau, metastatic ranei.
7. Te rongoa awhina
Ko te rongoa awhina e pa ana ki etahi atu maimoatanga ka tukuna i muri i te maimoatanga tuatahi (te pokanga, te chemotherapy ranei) hei whakaiti i te tupono o te hokinga mai o te mate pukupuku. Kei roto pea ko te whakamaarama iraruke, te rongoa homoni, te whakamaaramatanga kua whakaritea ranei, i runga i nga ahuatanga motuhake o te puku me te tupono ka hoki ano.
8. Te manaaki tautoko
He mahi nui te manaaki tautoko ki te whakahaere i nga paanga o te mate pukupuku uma me te whakapai ake i te oranga o nga turoro. Kei roto pea i tenei ko nga rongoa hei whakahaere i te mamae, te nausea, me etahi atu tohu, tae atu ki te tautoko a-hinengaro, tohutohu kai, rongoa tinana, me nga ratonga whakaora.
Opaniraa
Ko te mate pukupuku o te uma he mate uaua me te maha o nga ahuatanga e pa ana ki nga miriona taangata puta noa i te ao. Ahakoa te nui o te ahunga whakamua i roto i te rangahau, te tātaritanga, me te maimoatanga, ka noho tonu te mate pukupuku u hei wero hauora nui, e tohu ana i te hiranga o te mahi tonu i roto i te aukati, te kimi wawe, me te maimoatanga. Ma te whakanui ake i te mohiotanga, te whakatairanga i te kitenga moata, me te tohe mo te uru ki te tiaki kounga, ka taea e tatou te ahu whakamua tonu i roto i te whawhai ki te mate pukupuku uma me te whakapai ake i te oranga o te hunga e pa ana ki tenei mate.