Marathon, ọsọ nke 42.195 kilomita (26 miles 385 yards), guzo dị ka ule kacha nke ntachi obi na oke mmadụ. Ọsọ Marathon bụ egwuregwu chọrọ nraranye, ịrụsi ọrụ ike na mkpebi siri ike. Ọ na-ewe ọtụtụ afọ nke omume na ọzụzụ iji bụrụ onye na-agba ọsọ marathon na-aga nke ọma. N'ime afọ ndị gafeworonụ, ọnụ ọgụgụ ndị na-eme egwuregwu na-akwali ahụ ha n'ọgba aghara, ọtụtụ ndị enwetala ihe dị ịrịba ama n'egwuregwu ahụ, ma ọ bụ naanị ole na ole ahọpụtara abanyela na njedebe nke marathon ma tinye aha ha n'ime akụkọ ihe mere eme.
Nke a bụ 10 kacha agba ọsọ marathon na akụkọ ntolite.
1. Eliud Kipchoge
Eliud Kipchoge, onye a maara dị ka "Eze Marathon", bụ onye Kenya na-agba ọsọ ogologo oge a na-ewere dịka otu n'ime ndị na-agba ọsọ marathon kacha mma n'ụwa. Kipchoge meriri nrite ọla edo Olympic na Rio Olympics 2016 wee gbachitere aha ya nke ọma na asọmpi Tokyo 2021. Kipchoge debere ndekọ ụwa nke ụmụ nwoke na Berlin na Septemba 16, 2018. Ọ gbachara ọsọ ahụ n'oge dị egwu nke awa 2, nkeji 1 na 39, mebie ndekọ gara aga. Onye na-agba ọsọ marathon kacha mma na Kenya egosipụtala nkwụsi ike dị egwu n'oge ọ na-agba ọsọ marathon ya. N'ime mmemme akụkọ ihe mere eme na Ọktoba 12, 2019, Kipchoge gbara ọsọ marathon n'okpuru awa 2 dịka akụkụ nke INEOS 1:59 ịma aka.
2. Wilson Kipsang
Wilson Kipsang edobela ọtụtụ ndekọ wee nweta nnukwu ihe ịga nke ọma n'oge ọrụ ya niile. Karịsịa, na Marathon Berlin na Septemba 29, 2013, Kipsang debere ndekọ ụwa ọhụrụ nke ụmụ nwoke. Ọ gafere ahịrị ngwụcha n'oge dị egwu nke awa 2, nkeji 3 na sekọnd iri abụọ na atọ, mebie ndekọ gara aga nke Patrick Makau nwere. Ihe ndekọ ndekọ a gosipụtara ọsọ, ntachi obi na mkpebi siri ike nke Kipsang. Na mgbakwunye na ndekọ ụwa ya, Kipsang emeriela ọmarịcha marathon, dị ka na London na New York City.
3. Meb Keflonna
Meb Kefltruth, onye ama ama ama ama ama ama ama ama ama ogologo oge n'Amerịkà, nwetara nnukwu ọpụrụiche na ịgba ọsọ marathon na mmeri ya na 2014 na Boston. Ọ bụ ezie na mmeri ya bụ akụkọ ihe mere eme, ọ dị mkpa ịmara na ọ mebighị ihe ndekọ ụwa. N'April 21, 2014, Meb KeflGod ghọrọ nwoke America mbụ n'ime afọ 31 meriri na Boston. O ji oge awa 2 na nkeji asatọ na 8 mechaa asọmpi ahụ. Mmeri a dị oke mkpa dịka o mere n'afọ ka ogbunigwe ahụ gbagburu na Marathon Boston 37.
4. Dennis Kimetto
Na Septemba 28, 2014, Dennis Kimetto debere ndekọ ụwa ọhụrụ na Berlin. Ọ gbachara ọsọ ahụ n'ime awa 2, nkeji 2, na sekọn 57, wee bụrụ onye mbụ gbajiri ihe mgbochi 2:03. Ihe ndekọ ndekọ a karịrị ndekọ gara aga nke Wilson Kipsang debere na 2013. N'ọsọ Berlin na 2012, ọ gụchara nke abụọ na oge 2, nkeji 4, na 16 sekọnd. Omume a debere ndekọ maka oge mpụta kacha ọsọ n'oge ahụ. Kimetto na-ejide ndekọ ihe ọmụmụ maka ọtụtụ agbụrụ. O dekwara ndekọ na Tokyo na agbụrụ Boston.
5. Paula Radcliffe
Paula Radcliffe, onye ama ama na-agba ọsọ ogologo oge si United Kingdom, nwere ndekọ ụwa nke ụmụ nwanyị. A na-ahụta arụmọrụ ya mebiri emebi na London na 2003 dị ka otu n'ime ihe ndị kacha dị ịrịba ama na akụkọ egwuregwu. N'April 13, 2003, Radcliffe gbara asọmpi na London na usoro ọsọ ọsọ na larịị. O gosipụtara ike na ntachi obi pụrụ iche, jiri oge dị egwu were awa 2, nkeji iri na ise na sekọnd iri abụọ na ise gafere n'ahịrị ngwụcha. Ọ meriri agbụrụ London ugboro atọ (15, 25, 2002) ma bụrụ onye mmeri oge New York City (2003, 2005, 2004).
6. Haile Gebrselassie
A na-ewere Haile Gebrselassie, onye si Etiopia, dị ka otu n'ime ndị ọgba ọsọ kacha mma na akụkọ ntolite. Gebrselassie na-anya isi akụkọ ihe mere eme. Ọ meriri ihe nrite ọla edo abụọ nke Olympic na 10,000 mita (1996, 2000) wee debe ọtụtụ ndekọ ụwa n'ofe dị iche iche n'oge ọrụ ya. Ọ gara nke ọma malie ogologo ma nweta nnukwu ihe ịga nke ọma. Ikike ya ịnọgide na-arụ ọrụ dị elu karịa kilomita 42.195 gosipụtara ntachi obi ya na isi ike uche ya. Gebrselassie debere ọtụtụ ndekọ ụwa na egwuregwu n'oge ọrụ ya.
7. Khalid Khannouchi
N'April 14, 2002, Khalid Khannouchi debere ndekọ ụwa maka marathon ụmụ nwoke na London. Ọ gbachara ọsọ ahụ n'ime nnukwu oge nke awa 2, nkeji ise na 5 sekọnd. Tupu nke ahụ, na October 38, 24, Khannouchi debere ndekọ ụwa maka marathon ụmụ nwoke na Chicago. Ọ gbachara ọsọ ahụ n’oge mara mma nke dị awa 1999, nkeji ise, na sekọnd iri anọ na abụọ. Khannouchi debere ndekọ ụwa maka ọkara ụmụ nwoke. Na Septemba 2, 5, na Lisbon Half Marathon, o ji nkeji 42 na 30 nkeji mechaa ebe dị anya, wee bụrụ nwoke mbụ mebiri ihe mgbochi nkeji iri ise na itoolu.
8. Robert Cheruiyot
Robert Kipkoech Cheruiyot, onye Kenya na-agba ọsọ ogologo oge, bụ onye ama ama maka ọmarịcha ihe ngosi ya na-akụda ndekọ. Otu n'ime ihe ndị ọ rụpụtara nke ọma bịara na Boston na 2006, ebe o gosipụtara ike na ọsọ pụrụ iche. Cheruiyot chịrị n'ọsọ ahụ, jiri oge dị ịrịba ama nke awa 2, nkeji 7 na sekọnd iri na anọ gafee n'ọsọ ikpeazụ. Omume a dị egwu nwetara mmeri ya na Boston wee debe ndekọ usoro ọhụụ, gafere ndekọ gara aga site na otu nkeji.
9. Ryan Hall
A maara Ryan Hall, onye America na-agba ọsọ ogologo oge maka ihe ọ rụzuru na marathon. Oge ịgba ọsọ ya na ndekọ nke onwe ya bụ awa 2, nkeji 4 na sekọnd 58. Ụlọ Nzukọ nwetara ọmarịcha ọmarịcha ọrụ a na Boston na 2011, mechaa nke anọ n'ozuzu ya. N'oge ahụ, Hall's 2:04:58 bụ marathon kachasị ọsọ nke onye America gbaburu. Ọ bụ ezie na ọ bụ nnukwu mmezu, ọ dị mkpa iburu n'obi na amataghị ya dị ka akwụkwọ ndekọ aha ndị America n'ihi na usoro Boston erughị eru maka ebumnuche ndekọ n'ihi ọdịdị ya na-atụ aka na profaịlụ elu elu.
10. Steve Jones
N'October 21, 1984, Steve Jones meriri Chicago Marathon na oge nke awa 2, nkeji 8 na 5 sekọnd. Nke a dị oke egwu ji ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu nkeji mebie ndekọ ụwa gara aga, mere ka ọ bụrụ onye mbụ na-agba ọsọ Britain n'ọsọ n'ụwa. Ihe ndekọ ya guzoro ihe karịrị afọ asatọ tupu e mebie ya na 1993. E wezụga ihe ndekọ ụwa ya, Jones nwetara ọtụtụ mmeri ndị a ma ama na mmeri kachasị elu n'ụwa nile. Ọ meriri marathon nke London (1985 na 1986) na Toronto (1988). Ntachi obi ya pụrụ iche na ọsọ ya gosipụtara ọrụ ya, ọ ka bụkwa otu n'ime ndị ọgba ọsọ Britain kacha ewu ewu.
mmechi
Ndị na-agba ọsọ marathon kasịnụ emepụtawo egwuregwu ahụ nke na-adịghị emebi emebi, na-akọwapụta ókèala ntachi obi mmadụ. Njem onye ọ bụla na-eme egwuregwu bụ ihe akaebe maka ịchụso ịdị ukwuu n'ihu ihe ịma aka anụ ahụ na nke uche. Ka ịgba ọsọ marathon na-aga n'ihu na-etolite, aha ndị a ga-enwu enwu ruo mgbe ebighị ebi na akụkọ akụkọ marathon, na-akpali ọgbọ ndị na-agba ọsọ n'ọdịnihu ịchụso ndekọ na nrọ nke ha.